Choroba Peyroniego – objawy, przyczyny, leczenie

Nasze ciała, pomimo iż należymy do jednego gatunku, różnią się od siebie. W znakomitej większości zmienności te zapewniają nam unikalność, między innymi poprzez odmienne rysy twarzy, budowę ciała czy ton głosu. Nie inaczej jest z prąciem. Każde z nich ma inną długość, obwód oraz wygląd. Fizjologicznie prącie w erekcji jest proste. Choroba Peyroniego (stwardnienie plastyczne prącia) polega na skrzywieniu prącia i może doprowadzić do niemożności odbywania stosunków seksualnych. Dotyka nawet do 10% ogólnej populacji mężczyzn. W poniższym artykule przedstawiamy, co to jest choroba Peyroniego, jakie są jej objawy i w jaki sposób można ją leczyć. 

Choroba Peyroniego – jak wygląda? Podstawowe objawy

Istotą choroby Peyroniego jest powstanie skrzywienia penisa w jego dalszej części. Najczęściej penis jest wtedy skierowany ku górze. Skrzywienie to powoduje ból prącia, na początku w erekcji, ale z czasem może pojawiać się także w spoczynku. Nasilenie dolegliwości jest bardzo zmienne pomiędzy mężczyznami, natomiast w dużej mierze zależy od stopnia skrzywienia prącia. 

Choroba Peyroniego – objawy:

• skrzywienie prącia;
• wyczuwalne włókniste płytki na prąciu;
• ból prącia – często nasilający się w momencie osiągnięcia erekcji, natomiast może występować także bez niej;
• zaburzenia wzwodu – mogą niekiedy wyprzedzać wystąpienie innych objawów;
• zmiana wyglądu prącia – najczęściej zauważalną zmianą jest zmniejszenie rozmiaru prącia, natomiast wygląd może zmieniać się w zależności od lokalizacji włóknistych płytek.

Wielu mężczyzn zastanawia się, czy niewielkie skrzywienie penisa lub ból podczas erekcji to objawy choroby Peyroniego. Jak wygląda członek w jej trakcie? Wygląd prącia oraz występowanie bólu zależy od fazy choroby. Wyróżnia się dwa stadia:

1. Pierwsza faza choroby polega na wystąpieniu ostrego stanu zapalnego. Może ona trwać od 6 do 18 miesięcy. W tym okresie skrzywienie prącia postępuje i wiąże się z silnym bólem. Wraz z upływem czasu na prąciu wyczuwalne stają się włókniste płytki, które mogą przyjmować też formę guzków.
2. Druga faza choroby to faza przewlekła. Charakteryzuje się ustabilizowaniem procesu skrzywienia oraz zmniejszeniem lub nawet ustąpieniem dolegliwości bólowych. 

Przyczyny choroby Peyroniego

W obrębie prącia znajdują się dwa ciała jamiste, które w momencie erekcji wypełniają się krwią. Prowadzi to do powiększenia się członka oraz jego usztywnienia. Każde z ciał jamistych zawiera w sobie strukturę zwaną osłonką lub błoną białawą. W chorobie Peyroniego dochodzi do powstania zbliznowaceń, a następnie włóknistych płytek w obrębie błony białawej prącia, które sprawiają, że staje się ona wygięta. Prowadzi to do skrzywienia prącia.

Naukowcy wciąż nie są zgodni co do tego, skąd bierze się choroba Peyroniego. Przyczyny powstawania włóknistych płytek nie zostały do tej pory ustalone. Istnieje jednak kilka teorii. 

Choroba Peyroniego – przyczyny:

• urazy prącia,
• choroby tkanki łącznej,
• hipogonadyzm,
• przyczyny genetyczne,
• cukrzyca,
• palenie papierosów,
• spożywanie alkoholu,
• wiek powyżej 60. roku życia.

Choroba Peyroniego – leczenie

Choroba Peyroniego nie doczekała się do tej pory ustalenia swojej przyczyny, dlatego nie istnieje jej przyczynowe leczenie. Dostępne opcje terapeutyczne dzieli się na środki farmakologiczne oraz operacje chirurgiczne.

Środki farmakologiczne, z pomocą których leczona jest choroba Peyroniego:

• witamina E (czasami w połączeniu z L-karnityną),
• tamoskyfen,
• prokarbazyna,
• kwasy omega-3.

Amerykańskie Towarzystwo Urologiczne dopuszcza także stosowanie zastrzyków do prącia. Metoda ta pozwala na dostarczenie środka aktywnego bezpośrednio do zmienionego chorobowo miejsca. Wśród dostępnych substancji znajdują się m.in. kolagenaza Clostridium hystolyticum, interferon-a-2b oraz werapamil.

W leczeniu choroby Peyroniego wykorzystuje się również zabiegi chirurgiczne. Zalecane są one chorym, u których:

• choroba w znaczący sposób wpływa na stosunki płciowe i powoduje zaburzenia erekcji,
• skrzywienie jest stabilne od co najmniej 3 miesięcy,
• występuje znacząco zwapniona płytka włóknista,
• leczenie farmakologiczne nie przyniosło efektów.

Leczenie farmakologiczne

Farmakoterapia lekami doustnymi jest wskazana przede wszystkim dla pacjentów we wczesnym stadium przypadłości, jaką jest choroba Peyroniego. Leczenie farmakologiczne jest oparte w większości na podawaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych w połączeniu z dodatkowymi środkami, których zadaniem jest zmniejszanie stanu zapalnego w obrębie prącia. Skuteczność tych terapii nie jest udowodniona niezależnymi badaniami naukowymi, natomiast zostały odnotowane korzyści z ich stosowania. Najczęściej suplementuje się witaminę E oraz dba o dostarczanie w diecie odpowiedniej ilości kwasów omega-3. Niekiedy lekarze decydują się na zastosowanie kolchicyny. 

Ćwiczenia

Przewlekły stan zapalny i zwłóknienie osłonki białawej to mechanizmy, na podstawie których rozwija się choroba Peyroniego. Ćwiczenia mające na celu odkształcenie powstałego zakrzywienia nie zatrzymają postępu choroby, natomiast mogą do pewnego stopnia złagodzić objawy.

Przykładowe ćwiczenie polega na chwyceniu żołędzi prącia i odciągnięcie jej od ciała na około 15 sekund. Należy regularnie powtarzać te ruchy, za każdym razem kierując żołądź w innym kierunku. Innym ćwiczeniem jest rozmasowywanie obszaru, w którym znajduje się włóknista płytka. Po osiągnięciu erekcji należy złapać prącie w dłoń, a następnie posuwistymi ruchami przeciągać kciukiem od nasady do żołędzi prącia. Podczas wykonywania ćwiczeń warto pamiętać o korzystaniu z lubrykantu.

Zastrzyki

Spośród wszystkich dostępnych substancji jedynie kolagenaza Clostridium hystolyticum jest lekiem zatwierdzonym przez Amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA), z pomocą którego może być leczona choroba Peyroniego. Zastrzyki z kolagenazy podaje się bezpośrednio do prącia. Kolagenaza jest oczyszczonym enzymem pochodzenia bakteryjnego, który rozkłada kolagen, będący głównym składnikiem włóknistych płytek. Przeprowadzone badania potwierdzają skuteczność tego leku, gdyż po jego zastosowaniu zmniejsza się kąt skrzywienia prącia.

Leczenie falą uderzeniową

Jedną z dostępnych opcji leczniczych jest leczenie choroby Peyroniego falą uderzeniową. Polega ona na skupieniu fal dźwiękowych z urządzenia znajdującego się poza organizmem na włókniste blaszki w obrębie osłonki białawej. Dostępne badania potwierdzają, iż jest ona skuteczna w zakresie redukcji stopnia dolegliwości bólowych oraz rozmiaru blaszki włóknistej. Nie poprawia ona jednak zakrzywienia prącia ani zaburzeń erekcji.

Domowe sposoby na chorobę Peyroniego

Choroba Peyroniego niestety nie ustępuje samoistnie bez odpowiedniego leczenia. Czynności prowadzone samodzielnie powinny być natomiast nieodłączną częścią terapii, gdyż wspomagają leczenie podstawowe oraz poprawiają nastrój.

Choroba Peyroniego – domowe sposoby:

• suplementacja witaminy E – w postaci naturalnej (np. w nasionach oraz orzechach) lub w postaci tabletek (nie należy przekraczać dozwolonej dziennej dawki),
• ćwiczenia (opisane wyżej).

Jeżeli podejrzewasz u siebie chorobę Peyroniego, należy udać się do lekarza urologa, w celu dokładnej oceny prącia i kwalifikacji do leczenia. 

Do czego może doprowadzić nieleczona choroba Peyroniego?

Nieleczona choroba Peyroniego prowadzi do trwałego upośledzenia funkcji prącia. O ile dolegliwości bólowe związane z fazą ostrą mogą zmniejszyć swoje nasilenie, o tyle skrzywienie prącia pozostaje takie samo lub stale się zwiększa. Po osiągnięciu skrzywienia powyżej 60 stopni stosunek seksualny staje się bardzo utrudniony lub nawet niemożliwy. Odpowiednio wczesne wdrożenie leczenia pozwala na zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz spowolnienie rozwoju blaszki włóknistej.

Choroba Peyroniego a Viagra

Viagra jest handlową nazwą sildenafilu, substancji prowadzącej do powstania erekcji prącia. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi międzynarodowych towarzystw, choroba Peyroniego a viagra nie są ze sobą powiązane w żadnym mechanizmie patofizjologicznym i lek ten nie powinien być stosowany. Ponadto u wielu mężczyzn dotkniętych chorobą Peyroniego erekcje są bolesne, dlatego zażycie viagry spowoduje znaczny dyskomfort.

Choroba Peyroniego – koszty leczenia

W przypadku schorzeń przewlekłych, takich jak choroba Peyroniego, cena leczenia w ciągu życia może być znaczna. Konieczne jest leczenie zachowawcze – okresowe kontrole u lekarza urologa, a ponadto przeznaczenie części budżetu na zakup leków doustnych lub w postaci zastrzyków. Cena leczenia chirurgicznego zależy od wybranej techniki oraz ośrodka, co ustala się indywidualnie. Drogim zabiegiem jest także terapia falą uderzeniową.

FAQ:

1. Co to jest choroba Peyroniego?

Choroba Peyroniego jest postępującym, nienowotworowym schorzeniem prowadzącym do wytworzenia włóknistych blaszek w obrębie prącia. Powoduje to jego skrzywienie, co wiąże się z bólem, zaburzeniami wzwodu oraz utrudnieniem odbywania stosunków seksualnych.

2. Czy choroba Peyroniego jest uleczalna?

Niestety, na chwilę obecną choroba Peyroniego jest nieuleczalna. Dostępne opcje terapeutyczne umożliwiają natomiast zmniejszenie dolegliwości oraz częściowe wyprostowanie członka. 

3. Choroba Peyroniego – gdzie leczyć?

Leczenie choroby Peyroniego powinno być prowadzone przez lekarza urologa. Kluczowe bowiem jest postawienie odpowiedniej diagnozy, gdyż jej symptomy występują również w innych schorzeniach.

Źródła:

1. Sandean DP, Lotfollahzadeh S. Peyronie Disease. [Updated 2023 Aug 28]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560628/

2. CHOROBA PEYRONIEGO – MOŻLIWOŚCI FARMAKOTERAPII MIEJSCOWEJ PEYRONIE’S DISEASE – INTRALESIONAL PHARMACOTHERAPY OPPORTUNITIES Jacek Karaszewski, Barbara Darewicz Klinika Urologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

3. Krieger, J. R., Rizk, P. J., Kohn, T. P., & Pastuszak, A. (2019). Shockwave Therapy in the Treatment of Peyronie’s Disease. Sexual medicine reviews, 7(3), 499–507. https://doi.org/10.1016/j.sxmr.2019.02.001