Krew w moczu (krwiomocz)? Udaj się z nim do lekarza!

Ludzki mocz powinien mieć naturalnie słomkowożółty kolor. Niemniej jednak różne choroby – zarówno nerek, jak i niższych partii układu moczowego – mogą prowadzić do zmiany jego zabarwienia. Najbardziej widocznym oraz alarmującym objawem to krew w moczu. Krwiomocz, czyli widoczna gołym okiem krew w moczu, jest zjawiskiem zawsze patologicznym oraz musi być dogłębnie wyjaśniony przez lekarza. Może on mieć wiele różnych przyczyn – zarówno przednerkowych, nerkowych, jak i zanerkowych. Krew może dostać się do moczu na niemalże każdym odcinku układu moczowego. Tym samym krew w moczu może sygnalizować wiele różnych chorób układu moczowo-płciowego. Skąd bierze się krew w moczu? Dlaczego tak ważna jest diagnostyka?

Pamiętaj, że nawet jednorazowe pojawienie się krwi w moczu powinno skłonić Cię do wizyty u lekarza. Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie Ci możliwych przyczyn pojawienia się krwiomoczu. Lekarz zaleci wtedy odpowiednie badania diagnostyczne oraz wskaże dalszą drogę postępowania. Są to konieczne kroki, aby móc poznać oraz leczyć przyczynę wystąpienia u Ciebie krwiomoczu.

Dlaczego krew jest czerwona?

Choć to pytanie może wydawać się niezwiązane z tematyką krwi w moczu, to jest ono ważne, aby móc zrozumieć istotę krwiomoczu. Krew jest czerwona za sprawą erytrocytów (krwinek czerwonych) zawierających bogatą w żelazo hemoglobinę. Głównym zadaniem erytrocytów jest wiązanie oraz transport tlenu w naszej krwi. Są więc one swego rodzaju „taksówką” dla ważnego dla naszego organizmu tlenu. To właśnie omawiane erytrocyty nadają krwi kolor czerwony. Odpowiadają one również za czerwone zabarwienie moczu w przypadku pojawienia się krwiomoczu. Rutynowe badania określają także ilość erytrocytów w pobranej próbce moczu.

Krwiomocz a krwinkomocz – czy to to samo?

Z pewnością pojęcie krwiomoczu jak i krwinkomoczu obiło Ci się o uszy. Terminy te opisują mniej więcej to samo zjawisko. O krwiomoczu mówimy wtedy, kiedy krew w moczu jest widoczna gołym okiem – przyjmuje on wtedy czerwone zabarwienie. Krwinkomocz jest to z kolei sytuacją, w której mocz ma prawidłowy kolor, ale w badaniach laboratoryjnych wykazywana jest nadmierna ilość erytrocytów, czyli wspomnianych wcześniej krwinek czerwonych. Warto również zaznaczyć, że niektóre ośrodki kliniczne rezygnują obecnie z rozróżniania krwio- i krwinkomoczu. Wynika to z faktu, że oba te zjawiska wymagają odpowiedniej diagnostyki oraz mają te same przyczyny. Nie da się rozróżnić poszczególnych chorób układu moczowo-płciowego na podstawie ilości krwinek w moczu. Konieczne jest odpowiednie badanie obrazowe.

Czy przyczyną krwi w moczu może być nowotwór?

Jedną z dominujących przyczyn krwiomoczu jest rozwijający się w układzie moczowo-płciowym nowotwór. Co ważne, nowotwór pozostaje zazwyczaj bezbolesny nawet w momencie wystąpienia krwiomoczu. Może to dawać złudne poczucie bezpieczeństwa. Pamiętaj, że krwiomocz, szczególnie bezbolesny, wymaga diagnostyki w kierunku chorób nowotworowych. Nowotwór może rozwinąć się zarówno w obrębie nerki, moczowodu, jak i pęcherza moczowego. Warto zaznaczyć, że na rozwinięcie się nowotworów układu moczowo-płciowego szczególnie narażone są osoby, które palą bądź paliły papierosy. Spore ryzyko występuje również u osób, które są zawodowo narażone na różnego rodzaju substancje chemiczne takie jak rozpuszczalniki oraz farby. Krwiomocz może również wystąpić w przypadku rozwijającego się raka gruczołu krokowego. Co ważne krwiomocz może wystąpić także w przypadku łagodnego rozrostu prostaty.

Czy winna jest kamica nerkowa?

Kamica nerkowa to szeroki temat w urologii. Dotyka zazwyczaj młodych ludzi przed czterdziestym-pięćdziesiątym rokiem życia. Cechuje się wystąpieniem silnego bólu w obrębie nerki oraz pachwiny a także parciem na mocz. Kamica nerkowa wiąże się zazwyczaj z tak mocno nasilonymi dolegliwościami bólowymi, że skłania pacjenta do udania się na SOR. W ostrej fazie choroby konieczne jest zastosowanie leków przeciwbólowych oraz odpowiedniej diagnostyki. W zależności od wielkości złogu lekarz urolog podejmuje decyzję odnośnie dalszego postępowania. Obecnie uważa się, że złogi poniżej 7 mm nie wymagają interwencji lekarskiej, gdyż zostaną one samoistnie wydalone. Większe kamienie wymagają odpowiedniej terapii polegającej najczęściej na ich rozbijaniu falami ultradźwiękowymi.

Czy infekcje oraz stany zapalne powodują krew w moczu?

Niektóre infekcje bakteryjne powodujące zapalenia pęcherza moczowego mogą przebiegać z pojawieniem się krwiomoczu. Podobnie jest w przypadku infekcji pasożytniczych takich jak zakażenia schistosoma. Zakażenia schistosoma są do Polski zwożone przede wszystkim z krajów Afrykańskich takich jak Egipt. Jeżeli spędzasz wakacje właśnie w krajach afrykańskich i pojawił się u Ciebie krwiomocz – poinformuj o tym fakcie Twojego lekarza.  Niektóre adenowirusy mają zdolność do wywoływania tak zwanego krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego. Infekcje adenowirusowe dotykające pęcherza moczowego dotyczą jednak przede wszystkim dzieci. Infekcjom towarzyszą zazwyczaj takie objawy jak parcie na mocz, uczucie pieczenia oraz uczucie gniecenia w podbrzuszu. W przypadku infekcji nierzadko dochodzi do pojawienia się nykturii czyli oddawania moczu w nocy.

Choroby ogólnoustrojowe oraz leki mogą powodować krew w moczu.

Niektóre choroby ogólnoustrojowe, takie jak nadciśnienie tętnicze mogą przebiegać z pojawieniem się krwiomoczu. Wynika to z faktu, że krew uderza o naczynia w nerkach ze zbyt dużą siłą, a erytrocyty „przechodzą” przed odpowiednie błony. Warto również zaznaczyć, że stosowanie niektórych leków takich jak warfaryna może prowadzić do pojawienia się krwiomoczu. Dlatego też tak ważne jest, aby dokładnie stosować się do zaleceń lekarza oraz monitorować poziom INR. Do rozwinięcia się przemijającego krwiomoczu może także dojść w przypadku długich oraz intensywnych ćwiczeń fizycznych takich jak przebiegnięcie maratonu.

Co należy zrobić w przypadku, gdy zauważysz krew w moczu??

W przypadku wystąpienia krwiomoczu koniecznie skontaktuj się z lekarzem urologiem. Przeprowadzi on odpowiedni wywiad, który pozwoli na podjęcie odpowiedniej decyzji co do dalszej diagnostyki oraz leczenia. Zazwyczaj lekarz urolog wykonuje następnie badanie ultrasonograficzne, które pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości w obrębie układu moczowo-płciowego. W przypadku ich wykrycia zazwyczaj wykonuje się dalsze badania takie jak tomografia komputerowa czy uroskopia. Diagnostyka musi być wykonana możliwie szybko ponieważ szybkie uchwycenie nowotworu pozwala na możliwie jak najbardziej oszczędzający zabieg.