Anemia w chorobach jelit

Choroby jelit i żołądka utożsamiamy zazwyczaj z bólami brzucha. Jest to skojarzenie poprawne, bo bóle brzucha są wiodącym objawem chorób toczących się w naszym układzie pokarmowym. Myśląc o chorobach jelit i żołądka, zdarza się nam też myśleć o biegunkach, zaparciach czy też nadmiernej sytości. Nieco rzadziej przychodzą nam do głowy zmiany w barwie czy też konsystencji stolca. Dbając o zdrowie wykonujemy badania takie jak mammografia, oznaczenie poziomu lipidów we krwi czy też cytologia. Często zdarza się też, że regularne wykonywane badania podstawowe wykazują anemię. Ta nierzadko skłania naszego lekarza rodzinnego do wysłania nas do gastroenterologa bądź na kolonoskopię czy też gastroskopię. Dlaczego tak się dzieje? Czemu problemy w naszej krwi skłaniają lekarzy do szukania problemów w naszych jelitach? Skąd bierze się anemia?

Anemia – szeroki temat w medycynie

Anemia, zwana także niedokrwistością, jest jednym z najczęstszych problemów w gabinecie internisty. Nic dziwnego, gdyż niedokrwistość może wywoływać szereg chorób. Nierzadko zdarza się też, że przyczyną anemii są niedobory pokarmowe czy też procesy, które uważamy za fizjologiczne. Takim „fizjologicznym” procesem może być nadmierne krwawienie podczas okresu. Obfite miesiączki pojawiają się często już na samym początku miesiączkowania. Tym samym wiele kobiet nie jest w stanie stwierdzić, czy krwawią obficie, czy też nie. Niedobór żelaza i witaminy B12 w diecie może również prowadzić do powstania niedokrwistości. Czym jest jednak niedokrwistość? Niedokrwistość jest to niedobór hemoglobiny lub zbyt niska ilość erytrocytów. Warto zaznaczyć, że w zależności od wielkości erytrocytów możemy podzielić anemię na:

– mikrocytarną – dochodzi w niej do „zmniejszenia” się krwinki, towarzyszy ona na przykład niedoborowi żelaza,

– normocytarną – krwinka pozostaje w niej w normalnej wielkości, towarzyszy ona często przewlekłej chorobie nerek, chorobach nowotworowych czy też podczas ostrego krwawienia,

– makrocytarną – krwinka czerwona jest w tej chorobie nadmiernie duża, anemia ta jest związana z niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego.

Skąd bierze się anemia mikrocytarna?

Anemia z niedoboru żelaza może być związana z niedostateczną podażą żelaza w diecie. Najczęściej objawia się ona przewlekłym osłabieniem, uczuciem kołatania serca, bólami głowy i bladością skóry. Warto zaznaczyć, że kobiety mają nieco wyższe zapotrzebowanie na żelazo od mężczyzn. Wiąże się to z faktem, że podczas miesiączki tracą one krew, a tym samym hemoglobinę. Należy również pamiętać, że istnieją choroby, które mogą prowadzić do niedostatecznego wchłaniania żelaza z posiłkiem. Ponadto dość powszechnie stosowane inhibitory pompy protonowej mogą wiązać się z podwyższeniem pH w naszym żołądku, a tym samym zmniejszać wchłanianie żelaza.  Anemia z niedoboru żelaza może też wynikać z ciągłej utraty krwi z polipa bądź nowotworu znajdującego się w przewodzie pokarmowym. Polipy i nowotwory lokalizują się najczęściej w jelicie grubym. Krwawienie z nich może być mało nasilone, a stolec może wydawać się wolny od krwi. Tym samym w przypadku zdiagnozowania anemii u osoby starszej konieczne jest wykonanie badania kolonoskopowego. Należy również pamiętać, że choroby takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy też wrzodziejące zapalenie jelita grubego również mogą wiązać się z pojawieniem się anemii.   

Niedokrwistość chorób przewlekłych – częsty problem u schorowanych pacjentów

Odrębną grupę anemii stanowi niedokrwistość chorób przewlekłych. W wielu chorobach, takich jak przewlekła choroba nerek czy też chorobach nowotworowych, dochodzi do niedostatecznej produkcji erytrocytów i hemoglobiny. Przykładowo w przypadku niewydolności nerek produkują one zbyt mało erytropoetyny. Erytropoetyna z kolei pobudza nasz szpik do produkcji krwi. Równocześnie w przypadku wielu chorób przewlekłych dochodzi do gromadzenia się w naszym organizmie cytokin prozapalnych, które sprawiają, że nasze krwinki żyją krócej niż powinny.

Niedokrwistość megaloblastyczna – czyli dlaczego witamina B12 jest taka ważna

Odrębną i częstą grupą niedokrwistości są te, które przebiegają z powiększeniem krwinki czerwonej. Za jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy odpowiada niedobór witaminy 12. Bierze ona udział w syntezie hemoglobiny oraz reguluje wiele innych procesów biochemicznych w naszym organizmie. Niedobór witaminy B12 może wynikać z niedostatecznej podaży tejże witaminy w diecie. Na jej niedobór szczególnie narażone są osoby, które rezygnują z produktów odzwierzęcych. Zaleca się, żeby osoby, które decydują się na dietę wegetariańską lub wegańską suplementowały tę witaminę. Niestety zdarza się, że nawet w przypadku dostatecznej podaży tej witaminy w diecie dochodzi do jej niedoboru. Przyczyną może być Choroba Addisona-Biermera zwana niedokrwistością złośliwą. W przebiegu tejże choroby dochodzi do zniszczenia komórek okładzinowych w naszym żołądku. Komórki te produkują tak zwany czynnik Castle’a, który odpowiada za wchłanianie witaminy B12.

Nie tylko niedokrwistość jest pozajelitowym objawem chorób przewodu pokarmowego

Rola przewodu pokarmowego w naszym organizmie jest nie do przecenienia. Odpowiada on za trawienie i wchłanianie potrzebnych nam substancji. Bez białek, węglowodanów, tłuszczy i witamin nie ma mowy o prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. Należy zaznaczyć, że choroby przewodu pokarmowego mogą manifestować się także w innych częściach naszego ciała. Przykładowo nieswoistym zapaleniom jelit może towarzyszyć zapalenie stawów. W przebiegu tychże zapaleń jelit może dochodzić do zajęcia narządu wzroku. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego często współwystępuje ze zgorzelinowym zapaleniem skóry.  Celiakii z kolei nierzadko towarzyszą objawy skórne, takie jak świąd czy też nasilony trądzik.

Nie bój się kolonoskopii

Kolonoskopia to badanie, którego pacjenci nierzadko się obawiają. Nic dziwnego, badanie może wydawać się bardzo nieprzyjemne. Rozwiązaniem tego problemu jest przeprowadzenie zabiegu w znieczuleniu ogólnym.